ထုိသည္လူကို၊ ျငဴစူေစာင္းေျမာင္း
        အခြင့္ေကာင္းလွ်င္၊ ျပစ္တင္႐ႈံ႕ခ်
        ေ၀ဖန္ၾကတာ၊ ဓမ္ၼတာမုိ႔
        ျမတ္စြာဗုဒ္ၶ၊ ျမတ္ဓမ္ၼကို
        ၾကည္ၫိုေလးစား၊ အေရးထားလွ်င္
        သမီးတုိ႔ဆံုးမ၊ ေဖ့ဘ၀အား
        သမီးမ်က္ခ်ယ္၊ ေဒါမႂကြယ္ဘဲ
        နားလည္ေပးေပါ့၊ ထာ၀စဥ္။        ။
       



        လက္ရွိခႏ္ၶာ၊ မတြယ္တာႏွင့္
        ေနာက္လာဘ၀၊ မေတာင့္တဘဲ
        ေၾကာင့္ၾကစြဲႏွင့္။
        အျမဲမျပတ္၊ ၀ိပႆနာ၊ ေလ့လာႀကိမ္ႀကိမ္
        အာစိဏ္ၰကံ၊ ျဖစ္ေၾကာင္းဖန္မူ
        ထုိသည့္လူသား၊ အယူမလြဲ၊ ကတိျမဲ၏။
        မီးစြဲေလာင္မွ၊ ေရကိုတေသာ္
        မရျဖစ္အင္၊ ပံုႏႈိင္းယွဥ္၍
        မဂ္ၢင္သေႏ္ၶ၊ တည္ျမဲေနေအာင္
        မေသခင္က၊ ျပင္ဆင္ေတာက္ေလွ်ာက္
        ေမ့မေပ်ာက္ႏွင့္၊ ေခၽြးေပါက္ယိုစီး
        ေသခါနီး၀ယ္၊ အၿပီးမုခ်၊ မဂ္ၢင္ရလိမ့္
        ကိစ္ၥမေလွ်ာ္၊ အေၾကာင္းေပၚ၍
        မေတာ္တဆ၊ မဂ္မရဦး
        ဘ၀ဆံုးစြန္၊ တမလြန္တြင္
        ထူးခၽြန္အံ့ေလာက္၊ နတ္ျပည္ေရာက္၍
        မေဖာက္မျပန္၊ ေသာတာပန္စစ္
        ဧကန္ျဖစ္၏၊ မလစ္၀ိပႆနာအက်ဳိးတည္း။    ။
        ညည္းၫူမရွိ၊ ျမဲဂတိႏွင့္
        သတိမေမ့၊ ခ်ိန္ေန႔သိျပန္
        မ်က္လွန္ေၾကာဆြဲ၊ မရွိဘဲႏွင့္
        ေသသည့္ေတာင့္တင္း၊ ပုပ္နံ႔ကင္းသည္
        ၀ိပႆနာအက်ဳိးတည္း။        ။
-     ႐ႈမွတ္ေနသူဟာသတိေကာင္းတယ္။
-     ေသခါနီးမ်က္ျဖဴလန္ျခင္း၊ အေၾကာဆြဲျခင္း၊ ညီးညဴျခင္းမရွိဘူး။
-     ၿငိမ္ၿငိမ္သက္သက္ကေလး၊ အသက္ထြက္တယ္။
-     အပုပ္နံ႔လည္းမထြက္ဘူး။
-     ေကာင္းရာသုဂတိဘံုေရာက္တယ္။
-     ဒါေၾကာင့္ ၀ိပႆနာတရားကို၊ အခ်ိန္ရတုိင္း အားထုတ္ၾကပါ။       






သမီးတို႔
        သမီးတုိ႔ေရးလိုက္တဲ့စာကိုရတယ္။ အားလံုးေနထုိင္ ေကာင္းၾကတယ္ဆုိတာသိရလို႔ ၀မ္းသာပါတယ္။ သမီးတို႔ပံုမွန္ေရး ေနၾကစာအခ်ိန္မွန္ေရာက္မလာရင္၊ သမီးတုိ႔ေမေမက သမီးတို႔ဆီက စာမလာေသးဘူးလား။ ေနလို႔မွေကာင္းရဲ႕လားပဲဆုိၿပီး စိတ္ပူပါ ေလေရာ။ ဒါေၾကာင့္ စာကုိေတာ့ မွန္မွန္ေရးပါသမီးတုိ႔။
        သမီးတို႔စာထဲမွာ ျမတ္စြာဘုရား၏တရားေတာ္ေတြ
(၁) ဒါနကထာ     - လွဴဒါန္းေပးကမ္းျခင္းအက်ဳိးတရား
(၂) သီလကထာ     - အက်င့္သီလအက်ဳိးအျပစ္တရား
(၃) သဂ္ၢကထာ     - ဒါန၊ သီလေၾကာင့္ရရွိႏုိင္သည္
              နတ္စည္းစိမ္အေၾကာင္း
(၄)    ကာမနံအာဒီန၀ကထာ - လူနတ္စည္းစိမ္တို႔ သာယာဖြယ္                       ကနည္း၊ ဒုက္ၡဆင္းရဲကမ်ားပံု
(၅)    ဆင္းရဲဒုက္ၡပူပန္မႈမွ လြတ္ရန္သမထဘာ၀နာ(၄၀)ပြား ပံုအေၾကာင္း
(၆)    ၀ိသုဒ္ၶိ(၇)ပါးပြားပံု
(၇)     ဥာဏ္စဥ္(၁၀)ပါးက်င့္ပြားပံု
(၈)    မဂ္၊ ဖုိလ္နိဗ္ၺာန္အေၾကာင္း - မဂ္ၢကထာ စသည့္ တရား ေတာ္ေတြအေၾကာင္းကို၊ ေဖေဖရွင္းျပလုိ႔ သမီးတုိ႔သေဘာေပါက္ၿပီ။ တဆင့္ျပန္လည္ေျပာျပႏုိင္စြမ္းလည္း ရွိၿပီ။ တေန႔က သမီးတို႔ သူငယ္ခ်င္းတစ္စုနဲ႔ေတြ႕ေတာ့ သမီးတို႔၏ရွင္းျပခ်က္မ်ားကို ဘ၀င္ က်သြားၾကတယ္။ အဲဒါေတြကို ဘယ္တံုးကေလ့လာထားသလဲလို႔ ေမးေတာ့ သမီးတို႔ေဖေဖေက်းဇူးေပါ့ကြလုိ႔ ေျပာလိုက္တယ္ဆုိ။ ၿပီးေတာ့ သမီးတိ႔ုက ေဖေဖေမေမေက်းဇူးေတြလည္း
(၁)     လူေလာကသုိ႔ ပို႔ေဆာင္ေပးသည့္ေက်းဇူး
(၂)    အသက္ရွင္ခြင့္၊ ေနထုိင္ခြင့္ရေအာင္ လုပ္ကိုင္ေကၽြးေမြးေပးသည့္         ေက်းဇူး
(၃)    လူတလံုးသူတလံုးျဖစ္ေအာင္ စာေပသင္ၾကားေပးသည့္ေက်းဇူး
(၄)    ျမတ္စြာဘုရား၏တရားေတာ္ေတြကို ရွင္းျပေပးသည့္ ေက်းဇူး         ေတြလို႔ ေျပာလုိက္တယ္ဆုိ။
၎င္းျပင္ - ျမတ္စြာဘုရားရဲ႕ အဆံုးအမမ်ားကေတာ့
(၁)    မေကာင္းမႈမွန္သမွ်ကိုေရွာင္
(၂)     ေကာင္းမႈမွန္သမွ်ကိုေဆာင္
(၃)     စိတ္ကိုစင္ၾကယ္ေအာင္ထားတို႔ျဖစ္တယ္။
        ဒီအဆံုးအမအတိုင္းမေကာင္းတာကို မလုပ္ဘဲ၊ ေရွာင္မယ္။ ေကာင္းတာေတြေရြးၿပီးလုပ္မယ္၊ မိမိစိတ္ကိုလည္း ထာ၀စဥ္၊ စင္ၾကယ္ေအာင္ထားမယ္ဆိုရင္ ဘာလုိေသးလဲ။ အမွားအယြင္း ရွိဦးမလား။ အျပစ္ေတြေကာ လုပ္အံုးမလား။ ဒီထက္ မိမိရဲ႕စိတ္ကိုပါ အျမဲျဖဴစင္ေအာင္ ထိန္းသိမ္းမယ္ဆုိရင္ မေကာင္းမႈ အကုသုိလ္ ကင္းၿပီေပါ့။ ေနာက္ လူတုိင္းလူတိုင္းမွာ အေမ့၀မ္းထဲကစ၊ ဗီဇဆုိတာရွိတယ္။ ဗီဇဆိုတဲ့မ်ဳိးေစ့(၀ါ)ပင္ကိုစ႐ုိက္ပဲ။ ဒါဘာလဲဆုိရင္ ကိေလသာ(၁၀)ပါး(စိတ္ကိုမသန္႔စင္ ညစ္ညဴးေစတဲ့တရား) အဲဒါကေတာ့
(၁)     ေလာဘ     - လုိခ်င္တပ္မက္မႈ
(၂)     ေဒါသ    - အမ်က္ထြက္မႈ
(၃)     ေမာဟ     - ေတြေ၀မႈ
(၄)     မာန         - ေထာင္လႊားမႈ
(၅)     ဒိ႒ိ         - အယူမွားမႈ
(၆)     ၀ိစိကိစ္ၦာ     - မဆံုးျဖတ္ႏိုင္မႈ
(၇)     ထိန         - ပ်င္းရိထုိင္းမႈိင္းမႈ
(၈)     ဥဒ္ၶစ္ၥ         - စိတ္ပ်ံ႕လြင့္မႈ
(၉)     အဟိရိက     - မေကာင္းမႈျပဳရန္မရွက္မႈ
(၁၀)     အေနာတ္ၱပ္ၸ     - မေကာင္းမႈျပဳရန္မေၾကာက္မႈ
    ဒီကိေလသာတရားေတြကို မလုပ္ဘဲ ထိန္းသိမ္းေပးရမယ္ေနာ္။
(၁) မေကာင္းမႈမွန္သမွ်ကိုေရွာင္
    မေကာင္းမႈေတြကေတာ့ ဒုစ႐ုိက္(၁၀)ပါးပဲ။
    ဒု = မေကာင္းေသာ၊ စ႐ုိက္ - အက်င့္
ဒုစ႐ုိက္တရား(၁၀)ပါးကေတာ့
(၁)    ပါဏာတိပါတ     - သူအသက္ကိုသတ္ျခင္း
(၂)     အဒိႏ္ၷာဒါန     - သူဥစ္ၥာကိုခုိးယူျခင္း
(၃)     ကာေမသုမိစ္ၦာစာရ - သူသားမယားလြန္က်ဴးျခင္း
(၄)     မုသာ၀ါဒ     - လိမ္ညာ၍ေျပာဆုိျခင္း
(၅)     ပိသုဏ၀ါစာ     - သူႏွစ္ဦးအခ်စ္ပ်က္ေအာင္ေျပာျခင္း
(၆)     ဖ႐ုသ၀ါစာ     - ၾကမ္းတမ္းစြာေျပာျခင္း
(၇)     သမ္ၹပ္ၸလာပ     - သိမ္ဖ်င္းေသာစကားေျပာျခင္း
(၈)    အဘိဇၩာ     - သူပစ္ၥည္းကိုမတရားေသာနည္းျဖင့္ ယူဖိ႔ုရာ                   ႀကံစည္ျခင္း။
(၉) ဗ်ာပါဒ     - သူတစ္ပါးေသေၾကပ်က္စီးေအာင္ႀကံျခင္း
(၁၀) မိစ္ၦာဒိ႒ိ     - မွားယြင္းေသာအယူရွိျခင္း
        ဒုစ႐ုိက္(၁၀)ပါး အက်ယ္ပြား(၄၀)ရွိ၏။ အဲဒီ ဒုစ႐ုိက္ တရား(၄၀)ကေတာ့
(၁)     သာဟတ္ၳိက     - ကိုယ္တုိင္ျပဳလုပ္ျခင္း(၁၀)ပါး
(၂)     အာဏတ္ၱိက     - သူတစ္ပါးေစခိုင္းျခင္း(၁၀)ပါး
(၃)     ၀ဏ္ၰဘဏန     - သူတစ္ပါးျပဳသည္ကိုခ်ီးမြမ္းျခင္း(၁၀)ပါး
(၄)     သမနညာ     - သူတစ္ပါးျပဳေနသည္ကို ႏွစ္သက္ျခင္း(၁၀)ပါး
        ဤဒုစ႐ုိက္တရားမ်ားကိုေရွာင္ၾကဥ္ျခင္းသည္ ဗုဒ္ၶ၏ အေျခခံတရားပင္ျဖစ္သည္။ ဒါေၾကာင့္ မေကာင္းမႈဒုစ႐ုိက္တရား မ်ားကို ေရွာင္ၾကဥ္ပါ။
(၂) ေကာင္းမႈဟူသမွ်ကိုေဆာင္
    ေကာင္းမႈေတြကေတာ့ သုစ႐ုိက္တရား(၁၀)ပါးပဲ
    သု - ေကာင္းေသာ စ႐ုိက္ - အက်င့္
သုစ႐ုိက္တရား(၁၀)ပါးကေတာ့
(၁)    ပါဏတိပါတ     - သူအသက္ကိုသတ္ျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း
- ၉ -- ၁၀ -- ၁၁ -- ၁၂ -- ၁၃ -- ၁၄ -- ၁၅ -- ၁၆ -